Finansal piyasalarda teknik analiz yapan yatırımcıların en çok başvurduğu araçlardan biri olan RSI indikatörü (Relative Strength Index), özellikle alım-satım sinyalleri üretme konusunda büyük önem taşır. RSI, yatırımcılara bir varlığın aşırı alım ya da aşırı satım bölgelerinde olup olmadığını göstererek potansiyel geri dönüş noktalarını belirleme konusunda yardımcı olur.
RSI = 100 - (100 / (1 + RS))
RS = Ortalama Yukarı Kapanış / Ortalama Aşağı Kapanış
Bu formül sayesinde fiyatların yukarı ve aşağı yönlü kapanışlarının gücü kıyaslanarak bir sonuç elde edilir.
RSI İndikatörü Nedir?
RSI (Göreceli Güç Endeksi), J. Welles Wilder tarafından geliştirilmiş bir momentum osilatörüdür. Bu gösterge, belirli bir süre zarfında fiyat hareketlerinin hızını ve değişimini ölçer. RSI, 0 ile 100 arasında bir değer alır. Bu değerler yatırımcılara piyasada aşırı alım ya da aşırı satım bölgelerini işaret eder.- 70'in üzeri: Aşırı alım bölgesi (düzeltme gelebilir)
- 30'un altı: Aşırı satım bölgesi (yukarı yönlü tepki gelebilir)
RSI Ne İşe Yarar?
RSI’ın başlıca kullanım amacı, bir varlığın momentumunu değerlendirmek ve trend dönüşlerini önceden tahmin edebilmektir. Özellikle kısa vadeli işlemler yapan yatırımcılar için RSI büyük fırsatlar sunar. RSI ile:- Trend gücünü analiz edebilirsiniz.
- Geri dönüş noktalarını tahmin edebilirsiniz.
- Uyumsuzluklar (divergence) sayesinde dönüş sinyalleri yakalayabilirsiniz.
- Destek-direnç bölgeleriyle kombinasyon yaparak daha güvenli işlemler açabilirsiniz.
RSI Nasıl Hesaplanır?
RSI hesaplamasında genellikle 14 günlük periyot baz alınır. Formülü şu şekildedir:RSI = 100 - (100 / (1 + RS))
RS = Ortalama Yukarı Kapanış / Ortalama Aşağı Kapanış
Bu formül sayesinde fiyatların yukarı ve aşağı yönlü kapanışlarının gücü kıyaslanarak bir sonuç elde edilir.
RSI Nasıl Kullanılır?
1. Aşırı Alım ve Aşırı Satım Bölgeleri
- RSI 70'in üzerindeyse, varlık aşırı alım bölgesindedir. Bu durumda satış baskısı gelebilir.
- RSI 30’un altındaysa, aşırı satım bölgesindedir. Bu durumda alış fırsatları oluşabilir.
2. RSI Uyumsuzlukları (Divergence)
RSI ile fiyat arasında farklı yönlerde hareketler gözlemlenirse bu durum “uyumsuzluk” olarak adlandırılır:- Pozitif Uyumsuzluk: Fiyat yeni dip yaparken, RSI daha yüksek dip yapar. Bu, yukarı yönlü dönüş sinyali olabilir.
- Negatif Uyumsuzluk: Fiyat yeni zirve yaparken, RSI daha düşük zirve yapar. Bu, aşağı yönlü dönüş sinyali olabilir.
3. RSI Trend Çizgisi
Tıpkı fiyat grafiğinde olduğu gibi, RSI üzerinde de trend çizgileri çizilebilir. RSI’nın bu trend çizgisini kırması, genellikle fiyatın da trend değiştireceğinin bir habercisidir.En İyi RSI Ayarları ve Zaman Dilimi
RSI varsayılan olarak 14 periyot ile kullanılır, ancak farklı zaman dilimlerinde farklı ayarlar tercih edilebilir:- 5-9 periyot: Daha hassas ve hızlı sinyaller verir, ancak yanlış sinyal riski yüksektir.
- 14 periyot: Standarttır, hem güvenli hem de dengelidir.
- 21-25 periyot: Daha geç sinyaller verir, ancak daha güvenilirdir.
- Günlük (1D) ve 4 saatlik (4H) grafikler RSI için en uygun zaman dilimleridir.
- 1 saatlik (1H) ve altındaki grafiklerde RSI daha fazla yanıltıcı sinyal üretebilir.
- Orta ve uzun vadeli yatırımcılar için günlük veya haftalık grafikler önerilir.
RSI Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
- RSI tek başına kullanılmamalıdır. Mutlaka diğer teknik analiz araçları ile desteklenmelidir (örneğin: MACD, Bollinger Bands).
- Aşırı alım veya satım bölgesine giren bir RSI, hemen fiyat dönüşü anlamına gelmez. O bölgede uzun süre kalabilir.
- RSI uyumsuzlukları her zaman çalışmaz. Fiyat onayı alınmadan işlem açılmamalıdır.
- RSI üzerinde çizilen trend kırılımları, daha önce fark edilmeyen sinyalleri gösterebilir.
RSI ile En İyi Strateji: RSI + Destek/Direnç + Mum Formasyonu
RSI’nın başarısını artırmak için aşağıdaki stratejiyi uygulayabilirsiniz:Adım 1: Destek veya direnç bölgesi belirleyin
Yatay destek ya da direnç bölgelerini belirleyin. Örneğin, fiyat daha önce 100 TL seviyesinden dönmüşse, bu bölgeyi izleyin.Adım 2: RSI 70 veya 30 seviyesini geçsin
Fiyat destek bölgesindeyken RSI 30’un altında olmalı. Bu, aşırı satım bölgesinde güçlü bir destek olduğunu gösterir.Adım 3: Mum formasyonu gözlemleyin
Destek bölgesinde oluşan bir çekiç (hammer) veya yutan boğa (bullish engulfing) gibi dönüş formasyonları, RSI ile birlikte alım sinyali verir.Adım 4: Pozisyona girin
Fiyat yukarı kırılırken pozisyona girin ve RSI 50 üzerine çıktığında kâr almayı düşünün. Stop-loss seviyesini destek noktasının biraz altına yerleştirin.Örnek:
- Hisse: XYZ
- RSI: 27 (aşırı satım)
- Fiyat: 98 TL (önemli destek bölgesi)
- Mum: Çekiç formasyonu
- Strateji: Alım emri verilir. Stop-loss 96 TL, hedef 106 TL.
RSI ile İlgili Püf Noktaları
- RSI sadece aşırı alım/satım değil, trend takibi için de kullanılabilir.
- RSI'nın 50 seviyesi, trendin yönünü gösterebilir: Üzerinde yükseliş, altında düşüş.
- RSI’da formasyonlar aramak işe yarar olabilir (örneğin, omuz-baş-omuz RSI’da da oluşabilir).
- RSI'nın farklı periyotlarla birlikte kullanılması, sinyal gücünü artırır (multi-timeframe analysis).