VWAP (Hacim Ağırlıklı Ortalama Fiyat), özellikle kurumsal yatırımcılar ve gün içi (intraday) trader’lar tarafından tercih edilen, oldukça güçlü bir teknik analiz aracıdır. VWAP, bir finansal varlığın bir gün boyunca işlem gördüğü hacimle ağırlıklandırılmış ortalama fiyatını hesaplar ve piyasadaki adil fiyat seviyesini anlamak için kullanılır.
Bu makalede VWAP’in ne işe yaradığını, nasıl çalıştığını, en iyi ayarlarını, dikkat edilmesi gereken noktaları ve başarılı stratejileri örneklerle detaylandıracağız.
VWAP formülü şu şekildedir:
VWAP = (Toplam Fiyat x Hacim) / Toplam Hacim
VWAP sadece günlük verilerle çalışır, uzun vadeli grafiklerde yanıltıcı olabilir.
Trendin yönünü destekleyen diğer indikatörlerle birlikte kullanılmalıdır (örneğin RSI, MACD).
Hacimsiz piyasalarda VWAP doğruluğunu yitirebilir.
Fiyatın VWAP'e tekrar temas ettiği yerler önemli sinyal bölgeleri olabilir.
Ancak gün ortasında fiyat VWAP çizgisinin altına düştüğünde ve orada kalıcılaştığında, kurumsal yatırımcılar artık piyasanın zayıfladığını ve pozisyon azaltmanın mantıklı olabileceğini varsayabilir.
✔ Kurumsal yatırımcıların kullandığı seviyeleri gösterir
✔ Fiyatın gerçek zamanlı olarak değerli mi değersiz mi olduğunu gösterir
✔ Destek ve direnç noktaları olarak kullanılabilir
✔ Diğer indikatörlerle kolayca kombine edilebilir
✘ Yatay piyasada yanıltıcı sinyaller verebilir
✘ Fiyatın sürekli VWAP'e yakın gitmesi, kararsızlık göstergesidir
✘ Aşırı manipüle edilen düşük hacimli varlıklarda güvenilir değildir
Gün başında oluşan ilk 2 saatlik VWAP seviyesi kritik olabilir.
VWAP çizgisiyle birlikte önemli fiyat davranışları (örn: engulfing candle) analiz edilmelidir.
Hacim artışıyla VWAP kırılıyorsa, daha güçlü bir hareketin habercisi olabilir.
VWAP seviyesinin test edilip reddedilmesi, güçlü bir sinyal üretir.
Bu makalede VWAP’in ne işe yaradığını, nasıl çalıştığını, en iyi ayarlarını, dikkat edilmesi gereken noktaları ve başarılı stratejileri örneklerle detaylandıracağız.
VWAP Nedir?
VWAP, İngilizce açılımıyla "Volume Weighted Average Price" yani Hacim Ağırlıklı Ortalama Fiyat demektir. Bu gösterge, gün içi işlem hacmine göre fiyatın ağırlıklı ortalamasını hesaplayarak fiyat hareketlerinin altında veya üstünde oluşan baskıyı analiz etmeyi sağlar.VWAP formülü şu şekildedir:
VWAP = (Toplam Fiyat x Hacim) / Toplam Hacim
VWAP Ne İşe Yarar?
VWAP'in başlıca kullanım amaçları şunlardır:- Adil fiyat tespiti: Kurumsal yatırımcılar, VWAP'in altında alım yaparak piyasayı etkilemeden giriş yapmak isterler.
- Trend yönünü belirlemek: Fiyat VWAP’in üzerindeyse yükseliş, altındaysa düşüş trendi olabilir.
- Destek ve direnç seviyesi olarak kullanılabilir.
- Giriş/çıkış noktalarını optimize etmek için kullanılır.
- Fiyatın normalden sapıp sapmadığını analiz eder.
VWAP Nasıl Kullanılır?
VWAP, genellikle intraday (gün içi) grafiklerde kullanılır. Saatlik ve dakikalık grafiklerde en etkili sonucu verir.Kullanım Adımları:
- VWAP çizgisi grafik üzerine eklenir.
- Fiyat bu çizginin üstünde işlem görüyorsa, piyasada boğa (yükseliş) hakimdir.
- Fiyat VWAP'in altında ise, ayı (düşüş) baskısı vardır.
- VWAP çizgisi destek veya direnç olarak çalışabilir.
En İyi VWAP Ayarları ve Zaman Dilimi
Varsayılan Ayarlar:
VWAP çoğu platformda standart (1 günlük) olarak tanımlanır ve genellikle dakikalık grafiklerde otomatik başlar.En iyi sonuç alınan zaman dilimleri:
- 1 dakika – 15 dakika: Scalping ve hızlı al-sat
- 1 saat – 4 saat: Kısa vadeli işlem stratejileri
- 1 gün (intraday): Kurumsal işlem seviyelerini analiz etmek için
VWAP Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
VWAP sadece günlük verilerle çalışır, uzun vadeli grafiklerde yanıltıcı olabilir. Trendin yönünü destekleyen diğer indikatörlerle birlikte kullanılmalıdır (örneğin RSI, MACD). Hacimsiz piyasalarda VWAP doğruluğunu yitirebilir. Fiyatın VWAP'e tekrar temas ettiği yerler önemli sinyal bölgeleri olabilir.VWAP ile Uyumlu En Etkili Stratejiler
1. VWAP Bounce Stratejisi (Geri Sekme)
- Fiyat VWAP çizgisine geri çekiliyor.
- VWAP üzerinde kalmayı başarıyorsa → Long (Alım)
- VWAP altında ret yiyor → Short (Satım)
2. VWAP + RSI Stratejisi
- VWAP’in altındayken RSI aşırı satım → Alım fırsatı
- VWAP’in üstündeyken RSI aşırı alım → Satış fırsatı
3. VWAP + Moving Average
- Fiyat VWAP'in ve 50 EMA'nın üzerindeyse, trend güçlüdür → Long pozisyon
- Her iki çizginin altında işlem görüyorsa → Short pozisyon
VWAP ile İlgili Gerçek Hayat Örneği
Diyelim ki Bitcoin (BTC), günün başlangıcında 60.000$’dan işlem görmeye başladı. VWAP çizgisi ilk saatlerde 60.500$ seviyesinde oluştu. Fiyat bu seviyenin üstünde kaldığı sürece, yatırımcılar trendin pozitif olduğunu düşünebilir.Ancak gün ortasında fiyat VWAP çizgisinin altına düştüğünde ve orada kalıcılaştığında, kurumsal yatırımcılar artık piyasanın zayıfladığını ve pozisyon azaltmanın mantıklı olabileceğini varsayabilir.
VWAP'in Avantajları
✔ Gün içi işlemciler için çok uygundur✔ Kurumsal yatırımcıların kullandığı seviyeleri gösterir
✔ Fiyatın gerçek zamanlı olarak değerli mi değersiz mi olduğunu gösterir
✔ Destek ve direnç noktaları olarak kullanılabilir
✔ Diğer indikatörlerle kolayca kombine edilebilir
VWAP'in Dezavantajları
✘ Günlük bazda çalıştığı için uzun vadeli yatırımcılara uygun değildir✘ Yatay piyasada yanıltıcı sinyaller verebilir
✘ Fiyatın sürekli VWAP'e yakın gitmesi, kararsızlık göstergesidir
✘ Aşırı manipüle edilen düşük hacimli varlıklarda güvenilir değildir
VWAP vs. Basit Hareketli Ortalama (SMA)
| Özellik | VWAP | SMA |
|---|---|---|
| Hacim Dikkate Alır | Evet | Hayır |
| Günlük Sıfırlanır | Evet | Hayır |
| Uzun Vadeli Uygunluk | Sadece intraday | Her zaman dilimi için geçerli |
| Kurumsal Kullanım | Yaygın | Daha az |
VWAP ile İlgili Püf Noktaları
Gün başında oluşan ilk 2 saatlik VWAP seviyesi kritik olabilir. VWAP çizgisiyle birlikte önemli fiyat davranışları (örn: engulfing candle) analiz edilmelidir. Hacim artışıyla VWAP kırılıyorsa, daha güçlü bir hareketin habercisi olabilir. VWAP seviyesinin test edilip reddedilmesi, güçlü bir sinyal üretir.